W bieżącym miesiącu przekroczyliśmy łączną liczbę 5 000 odpowiedzi na zadawane przez Państwa pytania. Program „Mieszkanie dla Młodych” cieszy się coraz większą popularności, a jednocześnie specyficzna sytuacja każdego z beneficjentów sprawia, że powstają wątpliwości odnośnie konkretnych, życiowych sytuacji.
W artykule poniżej zebraliśmy grupę najczęściej pojawiających się pytań. Mamy nadzieję, że nasze odpowiedzi będą stanowiły dla Państwa cenne wskazówki, podczas ubiegania się o kredyty w ramach programu MDM.
– Kto może skorzystać ze wsparcia w ramach programu MDM?
Ze wsparcia w ramach programu Mieszkanie dla Młodych mogą skorzystać małżeństwa oraz osoby samotne(single) w wieku do 35 lat (w przypadku małżeństwa pod uwagę będzie brany wiek młodszego z nich licząc do końca roku kalendarzowego w którym kończy 35 lat). Podstawowym warunkiem jest, aby do dnia zawarcia umowy ustanowienia/przeniesienia własności nabywanego domu lub mieszkania, nie były właścicielami lub współwłaścicielami innego domu lub mieszkania, a nabywane mieszkanie będzie służyło zaspokajaniu ich własnych potrzeb mieszkaniowych.
– Chciałbym nabyć mieszkanie wspólnie ze swoją narzeczoną, czy możemy skorzystać z programu MDM?
Tak, ale oddzielnie, jako single (tzn. jedno mieszkanie może nabyć jedno z Was). W odniesieniu do Art. 6 pkt 3 Ustawy MDM ustawa dokładnie określa, kto może przystąpić do kredytu razem z potencjalnym beneficjentem: „Jeżeli w ocenie instytucji kredytującej nabywca, pomimo dofinansowania wkładu własnego, nie będzie posiadał zdolności kredytowej w rozumieniu art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, z późn. zm.6)), do umowy kredytu mogą przystąpić zstępni, wstępni, rodzeństwo, małżonkowie rodzeństwa, ojczym, macocha lub teściowie nabywcy.”
Wspólne kredytowanie osób pozostających w związku małżeńskim umożliwi nowelizacja ustawy MDM, wówczas będą Państwo mogli bez problemu zakupić razem mieszkanie i oboje zostać jego współwłaścicielami.
– Czy jest jakiś limit zarobków, które muszę osiągać, aby móc skorzystać z programu Mieszkanie dla Młodych?
Ustawa MDM w żaden sposób nie określa wprowadzenia limitu zarobków uprawniającego do skorzystania z finansowego wsparcia. Z programu może skorzystać każdy, bez względu na wielkość osiąganych zarobków. Osobną kwestią jest jednak zdolność kredytowa wymagana przez banki udzielające kredytów w ramach programu Mieszkanie dla Młodych. Wymagany dochód różni się w zależności od wybranej instytucji.
– Czy o dofinansowanie w programie MDM może ubiegać się para rozwiedziona w sytuacji, kiedy posiadali wspólne mieszkanie, a po rozwodzie jedno z małżonków zrzekło się mieszkania na rzecz drugiego?
Niestety nie. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy MDM, dofinansowanie w ramach programu może zostać udzielone, jeśli nabywca do dnia nabycia mieszkania nie był właścicielem innego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, a także właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny.
Z programu są wyłączane osoby, które posiadają lub posiadały część ułamkową własności nieruchomości mieszkalnej, ale w przypadku małżeństw warunek wykluczający posiadanie mieszkania dotyczy każdego z małżonków. Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 t.j., z późn. zm.) w wyniku zawarcia związku małżeńskiego między małżonkami powstaje wspólność majątkowa i przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich wchodzą w jej skład. Zatem mieszkanie nabyte przez małżeństwo w trakcie trwania małżeństwa stanowi ich wspólną własność.
Dodatkowo, na podstawie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2011 r. (I CSK 647/10): „Posiadanie samoistne rzeczy przez małżonków, odmiennie niż w wypadku współposiadania przez osoby niepołączone wspólnością łączną, musi być interpretowane jako realizowanie przez każdego z nich całości praw.” Z powyższych stwierdzeń wynika zatem, że małżonek był właścicielem mieszkania, i na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy MDM nie może ubiegać się o udział w programie Mieszkanie dla Młodych.
– Wspólnie z małżonkiem posiadamy mieszkanie, które zakupiliśmy po połowie jeszcze w okresie narzeczeństwa. Czy możemy skorzystać z programu?
Niestety nie możecie Państwo skorzystać z MDM. Każde z Państwa posiada połowę udziału mieszkania, czyli razem, jako małżeństwo dysponujecie całym lokalem.
– Czy mogę skorzystać z programu MDM, jeżeli posiadam działkę budowlaną lub ziemię rolną?
Posiadacz działki budowlanej jak najbardziej może skorzystać z programu Mieszkanie dla Młodych. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy MDM, dofinansowanie w ramach programu może zostać udzielone, jeśli nabywca do dnia nabycia mieszkania nie był właścicielem innego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, a także właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny.
– Odziedziczyłem/posiadam gospodarstwo rolne z zabudową siedliskową, czy mogę skorzystać z MDMu?
Możliwość skorzystania z programu MDM zależy od rodzaju posiadanej nieruchomości. Jeżeli wymieniona zabudowa siedliskowa jest budynkiem gospodarczym – wówczas istnieje możliwość skorzystania z programu MDM. Jeżeli jest to dom mieszkalny (o danej powierzchni użytkowej) – wówczas, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy MDM – nie ma możliwości skorzystania ze wsparcia.
– Posiadam, ew. otrzymałem w spadku/darowiźnie połowę domu/mieszkania. Czy mogę skorzystać z programu MDM?
Jeżeli wymieniona połowa domu stanowi osobne mieszkanie – wówczas, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy MDM nie ma możliwości skorzystania z dofinansowania. Jeżeli jest to natomiast własność części ułamkowej nieruchomości, ale nie stanowiąca odrębnego lokalu – bez problemu można skorzystać z MDMu .
Ograniczenie dot. posiadania mieszkania zostało złagodzone, aby nie eliminować z grona beneficjentów osób, które są obecnie lub były w przeszłości posiadaczami ułamkowych części lokali lub budynków. Ustawa ma zapewnić zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Własność ułamkowa tego nie zapewnia. Wyjątek dotyczy małżeństw – w przypadku gdy nabywcą lokalu jest małżeństwo, warunek nieposiadania własnego mieszkania dotyczy obojga małżonków (nie możemy przystąpić do programu, jeżeli posiadamy mieszkanie na spółkę z żoną).
– Chcę skorzystać z MDM, ale w przeszłości posiadałem inne mieszkanie, które sprzedałem. Czy mogę przystąpić do programu?
Potencjalny beneficjent programu Mieszkanie dla Młodych nie może być posiadaczem domu lub mieszkania nie tylko aktualnie, ale także w przeszłości. Podstawowym celem ustawy jest udzielenie finansowego wsparcia przy zakupie pierwszego mieszkania. W efekcie – żadna z osób przystępujących do programu MDM (w przypadku małżeństw – warunek dotyczy obojga małżonków) do dnia zawarcia umowy ustanowienia/przeniesienia własności nabywanego mieszkania lub domu nie może być właścicielem innego mieszkania lub domu, właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny. Spółdzielcze, własnościowe prawo do lokalu lub domu jest traktowane analogicznie jak ww. prawo własności. Możemy natomiast skorzystać z MDM jeżeli posiadaliśmy lub posiadamy ułamkową część własności nieruchomości (nawet, jeżeli ta część obejmuje 99%).
– Czy beneficjentami programu MDM mogą być pary żyjące bez ślubu?
Wg obecnej postaci programu – niestety nie. Dofinansowanie w ramach programu MDM może zostać udzielone parom małżeńskim lub osobom samotnym. Planowane jest jednak nowelizacja programu, która umożliwi parom pozostającym w związkach nieformalnych wspólne skorzystanie z programu Mieszkanie dla Młodych.
– Mój współmałżonek posiada dom/mieszkanie, ale mamy współwłasność majątkową. Czy ja sam/sama mogę skorzystać z kredytu i otrzymać dofinansowanie w ramach programu MDM?
Niestety nie. Zapisy art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy MDM eliminują możliwość skorzystania z programu przez właściciela mieszkania. Dofinansowanie w ramach programu może zostać udzielone, jeśli nabywca do dnia nabycia mieszkania nie był właścicielem innego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, a także właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny. Z programu teoretycznie mógłby skorzystać współmałżonek niebędący właścicielem, nie jest to jednak możliwe, gdyż zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy MDM kredyt musi zostać udzielony obojgu małżonkom, a więc także właścicielowi mieszkania, co stoi w sprzeczności z ww. art. 4 ust. 1 pkt 2.
– Razem z partnerem/partnerką tworzę nieformalny związek, czy mogę skorzystać z programu, a następnie zameldować partnera lub ustalić współwłasność mieszkania?
Niestety nie, podobna czynność spowoduje ograniczenia możliwości mieszkaniowych beneficjenta programu MDM. Na podstawie Art. 14 Ustawy MDM: „W przypadku gdy nabywca lokalu mieszkalnego, w okresie 5 lat od dnia zawarcia umowy o ustanowieniu lub przeniesieniu własności lokalu mieszkalnego:
1) dokonał zbycia prawa własności lub współwłasności tego lokalu mieszkalnego,
2) wynajął lub użyczył ten lokal mieszkalny innej osobie,
3) dokonał zmiany sposobu użytkowania tego lokalu mieszkalnego w sposób uniemożliwiający zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych,
4) uzyskał prawo własności lub współwłasności innego lokalu mieszkalnego lub budynku
mieszkalnego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w całości lub w części, którego przedmiotem jest inny lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, z wyłączeniem uzyskania tych praw w drodze spadku – część finansowego wsparcia udzielonego nabywcy lokalu mieszkalnego podlega zwrotowi do Funduszu Dopłat w kwocie odpowiadającej iloczynowi kwoty uzyskanego dofinansowania wkładu własnego oraz wskaźnika równego ilorazowi liczby pełnych miesięcy pozostających do zakończenia okresu 5 lat i liczby 60.”
– Posiadam siedlisko, domek letniskowy. Czy to eliminuje mnie z programu MDM?
W Prawie budowlanym możemy znaleźć definicję budynku mieszkalnego i według niej budynek mieszkalny jednorodzinny to budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiących konstrukcyjnie samodzielną całość. Więc według tego Prawa niektóre domy letniskowego możemy zaliczyć do budynków mieszkalnych gdyż spełniają podane wymagania. Polecam także ew. Polską Klasyfikację Obiektów Budowlanych (załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych – Dz. U. Nr 112, poz. 1316) według, której w klasie budynków mieszkalnych jednorodzinnych (1110) znajdują się domki wypoczynkowe i domki letnie co jasno klasyfikuje te obiekty jako budynki mieszkalne. Jeżeli tak będziemy rozpatrywali definicję domu letniskowego – to dopłata MDM nie będzie niestety przysługiwała.
– Posiadam dom/mieszkanie, które chciałbym sprzedać i skorzystać z MDM? Czy jeżeli sprzedam lub przepiszę ja na kogoś, mogę skorzystać z MDM?
Niestety, posiadanie domu lub mieszkania eliminuje Państwa z programu Mieszkanie dla Młodych. Ponowne przepisanie także nic nie da. warunek nieposiadania własnego domu lub mieszkania odnosi się także do przeszłości.
– Jestem w związku małżeńskim i nie posiadamy żadnego mieszkania. Jednakże, przed ślubem mój małżonek kupił, a później sprzedał mieszkanie. Czy to dyskwalifikuje Nas z programu?
Niestety to Państwa dyskwalifikuje, gdyż małżonek był właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego (Art. 4 pkt 2 a Ustawy MDM).
– Buduję dom, moja dziewczyna przystępuje do programu MDM jako singiel. Co się stanie, jeżeli zawrzemy związek małżeński? Czy dopłatę trzeba będzie zwrócić?
Wg objaśnień do Ustawy MDM zwrot finansowego wsparcia do Funduszu Dopłat, dokonywany każdorazowo za pośrednictwem instytucji kredytującej, nie będzie miał zastosowania w przypadku uzyskania prawa własności lub współwłasności w drodze spadku lub w związku z zawarciem przez nabywcę lokalu mieszkalnego związku małżeńskiego.
Czyli – nie będą musieli Państwo zwracać dopłaty.
– Czy istnieje taka możliwość, aby jedno z Partnerów w związku nieformalnym ubiegało się o kredyt z dopłatą w programie MDM ale oboje byli współwłaścicielami nieruchomości z racji wspólnej inwestycji? Czy oboje możemy być zameldowani w tej samej nieruchomości, jeśli jesteśmy oficjalnie singlami?
Niestety – o ile zdążyliśmy się zorientować, obecnie nie ma takiej możliwości.
