31 grudnia 2012 roku zakończył funkcjonowanie program dopłat rządowych – „Rodzina na Swoim”. W ostatnich dniach obowiązywania Klienci masowo szturmowali oddziały banków i rejestrowali wnioski.

Niestety – wygląda na to, że część z tych wniosków trafi do kosza.

Taka sytuacja jest reakcją banków na interpretację przepisów ustawy, jaką wydało Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej odnośnie wniosków osób, u których załącznikiem do wniosku była zawarta z deweloperem umowa rezerwacyjna. Wg ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania – powierzchnię użytkową kredytowanej nieruchomości można udokumentować umową zobowiązującą.

Od początku istnienia programu, czyli od 2007 roku, banki traktowały umowy rezerwacyjne z deweloperami jako zgodne z ustawą. BGK, który regularnie kontroluje banki, nie kwestionował tego podejścia.

Tymczasem 14 stycznia 2013 banki otrzymały interpretację Ministerstwa, zgodnie z którą „umowa rezerwacyjna nie jest umową zobowiązują, czyli upoważniającą do przyznania kredytu. W przypadku braku innej umowy zobowiązującej (umowy deweloperskiej czy innej umowy cywilno-prawnej) zawartej w terminie obowiązywania ustawy – nie ma więc możliwości udzielenia kredytu RnS.”

Pismo wywołało dyskusję w środowisku bankowym, w wyniku której doszło do spotkania pomiędzy przedstawicielami Ministerstwo Transportu i Związku Banków Polskich. Uczestnicy spotkania ustalili, że dokumenty dołączone do wniosku o kredyt w ramach RnS powinny spełniać wymagania ustawy.

O wypełnieniu wymagań programu nie powinien decydować tytuł umowy, ale konkretne ustalenia normatywne, które powinny zostać zweryfikowane przez banki. Umowa powinna określać konkretne parametry umożliwiające zaciągnięcie kredytu preferencyjnego – czyli typ nieruchomości (dom, mieszkanie), lokalizację, cel kredytowania (rynek pierwotny/wtórny), powierzchnię oraz cenę lokalu.

Wnioski Klientów, których umowy rezerwacyjne spełniają powyższe warunki powinny być nadal honorowane. Pozostaje pytanie, czy banki dostosują się do takiej interpretacji? Niektóre banki rozpatrują wnioski na dotychczasowych zasadach, ale niektóre się wstrzymują i wydają decyzje negatywne.

Przedstawiciele niektórych banków obawiają się, czy po podpisaniu umów kredytów objętych programem otrzymają od BGK zgodę na uruchomienie środków i zwrot dopłat. Bankowcy zwracają uwagę, że interpretacja Ministerstwa nie jest zgodna z właściwą ustawą, według której wniosek złożony do 2012-12-31 powinien być respektowany.

Odmowna decyzja banku oznacza dla Klienta brak możliwości skorzystania z dopłat programu. Część osób, które nie dostaną kredytu z dopłatą zdecyduje się pewnie na droższy kredyt standardowy. Pozostanie jednak grupa która będzie zmuszona zrezygnować z programu – a to z pewnością będzie przesłanką do skarg Klientów.