Wsparcie dla budownictwa mieszkaniowego staje się jednym z priorytetów rządowych na bieżący rok i drugą połowę kadencji rządów PiS.
Trwają obecnie intensywne prace nad ostateczną wersją ustawy dot. Indywidualnych Kont Mieszkaniowych.
Projekt Indywidualnych Kont Mieszkaniowych (IKM) zapowiedziała w czerwcu 2016 r. ówczesna premier – Beata Szydło. Miały być one jednym z trzech filarów Narodowego Programu Mieszkaniowego. Pozostałe dwa dotyczyły budownictwa pod wynajem na gruntach Skarbu Państwa (Mieszkanie Plus) oraz wsparcie budownictwa społecznego.
W założeniu, IKM mają wesprzeć budownictwo mieszkaniowe po wygaśnięciu programu Mieszkanie dla Młodych. Formuła wsparcia będzie nieco inna od dotychczasowych programów dopłat. Potencjalni beneficjenci będą mogli wpłacać środki na specjalne konta prowadzone przez upoważnione instytucje finansowe.
Rząd będzie nagradzał oszczędzających roczną premią, która może wynieść nawet 5% od wysokości zgromadzonych środków (trwają obecnie prace nad ustaleniem wysokości premii). Wymienione wsparcie będzie przysługiwało osobom spełniającym określone kryteria dochodowe oraz wielkości rodziny. Dodatkowy bonus będzie przysługiwał rodzinom z niepełnosprawnymi dziećmi oraz posiadaczom Książeczek Mieszkaniowych.
Oszczędności będzie można wypłacić po upływie minimalnego terminu oszczędzania, który obecnie jest planowany na okres 5 lat, a następnie przeznaczyć na określone cele mieszkaniowe lub modernizacyjne (np. wymiana ogrzewania). Minimalny okres oszczędzania może zostać skrócony (nawet do 12-tu miesięcy) jeżeli przystąpimy do programu Mieszkanie Plus lub innego programu społecznego budownictwa (np.TBS).
Dodatkową zachętą dla oszczędzających ma być zwolnienie z 19% podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatek Belki). Będzie można także liczyć na oprocentowanie ze strony banków prowadzących rachunki. Po upływie 5-ciu lat posiadacz IKM będzie mógł zaciągnąć preferencyjny kredyt hipoteczny z oprocentowaniem niższym od rynkowego.
Ustawodawca planuje także rozwiązanie dotyczące wcześniejszego wycofania środków. W przypadku zaistnienia nieprzewidzianych okoliczności, beneficjent będzie mógł wycofać zgromadzone środki kosztem utraty zgromadzonej premii oraz ulg w podatku od zysków kapitałowych. Dodatkowo trzeba będzie zwrócić określone w ustawie odsetki (w proporcjonalnej części do wycofanej kwoty).
Środki zgromadzone na Indywidualnych Kontach Mieszkaniowych będą mogły zostać przeznaczone na następujące cele:
- nabycie działki budowlanej i budowa domu jednorodzinnego (metodą gospodarczą lub za pośrednictwem inwestora zastępczego;
- zakup lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (zarówno na rynku pierwotnym jak i wtórnym),
- zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego,
- zapewnienie wkładu własnego w przypadku korzystania z kredytu na zakup / budowę lokalu mieszkalnego (lub domu jednorodzinnego). Wkład można także przeznaczyć na uzyskanie lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego,
- udział w budowie realizowanej w ramach Narodowego Programu Mieszkaniowego (Mieszkanie Plus),
- modernizację i cele remontowe, w tym także przebudowę, rozbudowę, nadbudowę domu lub lokalu mieszkalnego, wymianę centralnego ogrzewania, okien lub dachu.
Prace nad ostateczną formą programu nadal trwają. Banki oczekują obecnie na ostateczna formę ustawy, aby móc zaproponować klientom swoje oferty. Wówczas także poznamy, która z instytucji zaoferuje najbardziej atrakcyjne warunki. Już dzisiaj jednak wiadomo, że nowy program będzie aktywnie wspierany przez stronę rządową.
Już w przyszłym roku w budżecie zaplanowano 200 mln PLN na wypłatę premii. W kolejnych latach pula ta będzie systematycznie zwiększana o kolejne 200 mln PLN i wyniesie 400 mln PLN w 2020 r., 600 mln PLN w 2021 r. i 800 mln PLN w 2022 r. Od 2023 r. na nowy program będzie przeznaczany okrągły 1 mld PLN rocznie.
